Ideeën en bemoedigingen voor gewonde helpers verbonden met een heelmakende God

2022-07-07

(On)Verbondenheid

„Ik voel me zo vaak een buitenbeentje - alsof er niemand is met wie ik nou echt contact heb.”,
„Toch ervaar ik een leegte in m'n leven...”,
„Ik voel me dikwijls zo geïsoleerd...”,
„Ik wil er graag bij horen!”,
„Het is vaak net of ik de liefde van God of anderen niet echt kan ontvangen...”,
„God lijkt meestal zo ver weg...”,
„Ik heb soms moeite om een plek in te nemen in een groep.”
„Vaak lukt het me niet om me duidelijk bewust te zijn van wat ik nou echt voel.”
Zomaar een aantal voorbeelden van uitspraken van mensen - wellicht zijn er wel bij waarin u zichzelf, of confidenten waar u mee werkt, ook herkent.

Wetenschappelijk (ontwikkelings)psychologisch onderzoek van met name de laatste decennia toont aan dat veel psychologische en relationele problematiek te herleiden is tot een hapering of tekort in hechting of verbondenheid. In andere gevallen speelt een dergelijke hapering of tekort een grote rol bij het niet automatisch kunnen herstellen na pijnlijke ervaringen.

Dit is niet vreemd. Ook de Bijbel is er duidelijk over: verbondenheid in/met onszelf, verbondenheid met God en verbondenheid met anderen zijn nodig voor een psychisch en relationeel gezond en gelukkig leven. Anders gezegd: als mensen zijn we geschapen voor verbondenheid met God, onszelf en anderen. Op basis van de veiligheid die verbondenheid ons biedt, kunnen we experimenteren en vaardigheden aanleren. Waar er iets hapert in één of meer van deze aspecten van verbondenheid, ontstaan pijn en disfunctioneren.

Mogelijke achtergronden

Een dergelijke hapering of tekort kan op vele manieren ontstaan - bijvoorbeeld door een gebrekkige hechting als baby en/of jong kind aan de ouders, of door traumatische (schokkende) ervaringen op latere leeftijd (als kind of volwassene). Door bijvoorbeeld onopgeloste emotionele problematiek van de ouders hebben deze mensen zich als baby al niet welkom gevoeld zoals ze waren, of zelfs verwaarlozing of mishandeling ervaren. Anderen zijn later getraumatiseerd doordat vertrouwde personen hen misbruikt of verlaten hebben. Dit heeft een deuk in hun ervaren van verbondenheid gegeven.

Vérstrekkende gevolgen

Verreweg de meeste geestelijk-emotionele problemen van mensen komen voort of zijn sterk verergerd door zo’n gebrek aan verbondenheid. Het gemis aan verbondenheid blijft gedrag en emoties bepalen. Een aantal van deze mensen hebben ook een achterstand in het opbouwen van vaardigheden op het vlak van relaties of gezonde zelf-zorg. Dit is vaak te wijten aan slechte voorbeelden en de afwezigheid van goede begeleiding in hun jeugd. Oppervlakkig kunnen ze wellicht tamelijk volwassen en competent lijken, dieper zit er vaak een enorme leegte. Eenzaamheid, depressiviteit, relatie-problematieken zoals gebroken of zeer slecht functionerende huwelijken, codependentie (over-afhankelijkheid zonder échte intimiteit) e.d. zijn veelal het gevolg. Andere trauma’s en de gevolgen daarvan worden hierdoor verergerd.

de docent, André H. Roosma

Deze cursus

In deze cursus wordt aan pastorale hulpverleners geleerd, hoe zij anderen kunnen bijstaan in herstel van de drie genoemde aspecten van verbondenheid. Het begeleiden in het opdoen van nieuwe ervaringen met verbondenheid speelt daarin een belangrijke rol. Hierin staat centraal dat we als pastorale werkers God door ons heen Zijn liefde en aandacht en bevestiging a.h.w. ‘tastbaar’ laten maken voor mensen die deze dingen wellicht nooit echt zuiver ervaren hebben, of bij wie deze ervaring door negatieve ervaringen is ‘overwoekerd’.
Sinds mei 2003 is deze cursus inmiddels negen keer gegeven, met veel zegen voor de deelnemers.

Vorm van de cursus

Deze cursus is een intensieve ‘workshop’ van vijf zaterdagen gedurende een voor- of najaarsseizoen, en is vooral bedoeld als een ervarings-gerichte cursus, niet als een snel lesje van ‘hoe doe ik dat?’ Je kunt nu eenmaal alleen die verbondenheid doorgeven die je ook zelf ontvangen hebt. Er is veel tijd voor groepswerk, en ook aandacht voor muziek, op je laten inwerken van beelden, etc. die kunnen helpen in het hervinden van veilige verbondenheid, ook voor jezelf als cursist. Daarom is ook deelname aan alle vijf dagen en een goede voorbereiding zeer dringend gewenst. Optimaal profijt is er voor deelnemers die bereid zijn, hun eigen haperingen en tekorten in verbondenheid onder ogen te zien en door te werken met God en met elkaar. Juist vanuit deze eigen ervaring kunnen zij anderen voorgaan en bijstaan in herstel.

De genoemde vijf dagen volgen deels het natuurlijke geestelijk-emotionele ontwikkelingsproces zoals God dat voor ons bedoeld heeft, en zijn daarmee ook een reflectie van een model-hulpverleningsproces (in de zin dat ze de elementen bevatten die op één of andere manier vaak aan de orde zullen komen).

Literatuur

In het kader van deze cursus wordt aan deelnemers gevraagd om drie à vier boeken te lezen (waarvan twee liefst voor aanvang van de cursus). Een lijstje met aanbevolen boeken (met enkele keuze-vrijheden) vindt u op de website van de docent.

Praktische gegevens voorlopig geplande editie najaar 2022

Nadere informatie of suggesties

Voor een indruk van hoe anderen deze cursus ervaren hebben, zie hier enkele getui­genis­sen van oud-cursisten.

Voor meer informatie, uw reactie op het bovenstaande of om u aan te melden, kunt u contact opnemen met

Accede! home

of  naar de artikelen index

© André H. Roosma, Accede!, Zoetermeer / Soest, 2005-03-28 / 2022-07-07; alle rechten voorbehouden.